Hoe kan iemand die vanaf zijn geboorte voorbestemd was om nooit iets te hoeven doen ambassadeur wordt van een organisatie van mensen die van niets iets weten te maken? In Nederland is dat mogelijk. Prins Constantijn is onlangs benoemd als ‘special envoy’ van StartupDelta, een overheidsorganisatie die als doel heeft startende bedrijven in Nederland te ondersteunen. Afgelopen anderhalf jaar was Neelie Kroes de special ambassadeur van deze club. Met haar lef en charme heeft ze in die tijd er mede voor gezorgd dat Nederland een vooraanstaande positie in Europa heeft gekregen als startup-land.
Startups zijn sexy, maar de vraag is of het hier niet gaat om de zoveelste hype die op springen staat. Elke stad, provincie en onderwijsinstelling in Nederland heeft tegenwoordig zijn eigen startup-beleid. Door de vele regelingen en organisaties zien startende bedrijven zelf de bomen in het bos niet meer. De eerste signalen komen binnen uit het buitenland dat investeringen in startups luchtbellen zijn die gedoemd zijn te knappen. De effecten op de arbeidsmarkt zijn gering, waardoor nu ook ‘scale ups‘ meegenomen worden in het beleid. Het betreft hier kortom een uiterst fluïde onderwerp.
Maar volgens minister Kamp en voorgangster Kroes is Constantijn van Oranje de ideale persoon om leiding te geven aan StartupDelta. Het officiële persbericht maakt gewag van Constantijns ‘brede ervaring bij overheid en bedrijfsleven’. In de praktijk wordt hij op de positie geparachuteerd door Kroes, van wie hij eerder adjunct-kabinetschef was toen zij in Brussel als eurocommissaris Digitale Agenda optrad. Met die ervaring zou hij nauw verbonden zijn met startups en het regionale- en Europese Startup ecosysteem. De vraag blijft hoe je als prins die in een gespreid bedje is geboren, creatievelingen kunt inspireren die het juist niet moeten hebben van de gevestigde orde.
Startups hebben iemand nodig die bestaande structuren kan doorbreken en veranderingen te weeg kan brengen. Daarvoor zal Constantijn politieke uitspraken moeten doen die hij als lid van het Koninklijk Huis juist niet mag doen omdat hij onder de ministeriële verantwoordelijkheid valt. Constantijn gaf bij zijn benoeming zelf al aan dat zijn positie ‘precair’ zal zijn. Het is hem niet toegestaan een deuk in een pakje boter te slaan.
Zijn benoeming past kortom in de reeks van Willem als watermanager, Laurentien als leesjuf en Maxima als huisvrouw die kinderen moet leren zuinig met geld om te gaan. Het valt ook op hoe kritiekloos de Nederlandse pers met dit soort benoemingen omgaat. De vraag wordt niet gesteld of de kwalificaties echt wel zo passend zijn, of de slagkracht van de prins groot genoeg is, of er geen andere kandidaten waren en of het geen groot toeval is dat Constantijn eerder voor Kroes werkte. Alleen de website voor ondernemers Sprout waagde een kleine sneer te maken door Constantijn te kwalificeren als ’the Fresh Prince of hot air’.
Hans Maessen is ondernemer en voorzitter van het Nieuw Republikeins Genootschap. Met ingang van dit nummer is hij de huiscolumnist van De Republikein.