Hoe krom is het recht?
Hoezo gelijkheidsbeginsel? Speciaal voor onze Koninklijke Hoogheden (KoHo’s) bestaan er maar liefst dertig wetten, negen Koninklijk Besluiten (KB’s), negen ministeriële regelingen, vijf departementale regelingen, drie convenanten, vier privaatrechtelijke contracten en vier speciale regelingen, zo turft historicus Gerard Aalders in zijn bijdrage aan dit speciale nummer over de rafelranden van onze rechtsstaat.
De Koho’s zijn niet alleen vrijgesteld van de meeste belastingen, maar ook van de Wet op de Lijkbezorging en zelfs het vliegverkeer wordt per exclusieve wetgeving boven hun hoofden aangepast!
Erfopvolging staat niet alleen op gespannen voet met artikel 1 van de Grondwet (‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld’), maar ook met artikel 3 (‘Alle Nederlanders zijn op gelijke voet in openbare dienst benoembaar’), schrijft Kurt Haverkort in een gepantserd essay. Voor het nieuwe D66-Kamerlid Salima Belhaj was die ongerijmdheid reden om zich aan te sluiten bij het Nieuw Republikeins Genootschap. Zie het interview met haar door onze redacteur Gijs Korevaar vanaf pagina 7.
Hoe zit het nu eigenlijk met rechtspraak in naam van de Koning? Overal in de rechtszalen van het land treft men nog het portret van de koning aan en tenuitvoerleggingen van vonnissen van de civiele rechter gaan nog altijd gepaard met een daverend ‘In naam van de koning’… Is dat nog wel van deze tijd? Emeritus hoogleraar H.U. Jessurun d’Oliveira geeft antwoord.
Classicus Anton van Hooff legt uit waar dat multiple personality- syndroom toch vandaan komt in al die wetteksten die beginnen met ‘Wij, Willem- Alexander’….
De Republikein ontmoette Roel van Duijn, die decennialang werd geschaduwd door zes overheidsdiensten, waaronder ook de Veiligheidsdienst van het Koninklijk Huis. Dat had alles te maken met de speciale aandacht die Provo besteedde aan het fascistische verleden van met name prins Bernhard. In 1970 werd Van Duijn als gemeenteraadslid in Amsterdam ontvoerd door dezelfde lieden die jaren later een bomaanslag op de Amsterdamse metro wilden plegen. Hoewel politie en justitie de daders kenden, ondernamen zij nooit stappen tegen hen. Waarom niet, wil Van Duijn weten.
Marinestad Den Helder zucht onder het absolutistische bewind van een burgemeester die volgens zijn critici niet terugdeinst voor geknoei met officiële stukken. Een zware aantijging aan het adres van een dienaar van de Kroon.
Maar ook buiten het juridische valt er in dit nummer veel te genieten. Zo fileert Magdaleen van Herk, kritisch Juliana-biografe van het eerste uur, de spraakmakende Juliana-biografie van Jolande Withuis. We sluiten af met het beste en het slechtste dat de Verenigde Staten te bieden hebben: Bob Dylan en Donald Trump. De Russisch-Amerikaanse historicus Artyom Anikin ontdekte een voorloper van Zeeuwse huize van Trump in New York. Gouverneur Colve beloofde de bouw van een muur om ongewenste vreemdelingen buiten te sluiten. De stad werd een grote gevangenis annex martelkamer.
Katarina Holländer tot slot viert de Nobelprijs voor Bob Dylan als de antithese van het Trump-tijdperk. Zullen burgerrechten sterker blijken dan weer een geblondeerde brulboei? The answer is blowing in the wind.
René Zwaap, hoofdredacteur