Zal Trump onder het uitroepen van de noodtoestand de toegang tot het Witte Huis voor Joe Biden blokkeren? Roel van Duijn over de strapatsen van een kat in het nauw, en de overeenkomsten tussen Trump en Silvio Berlusconi.
Tekst: Roel van Duijn
Hoe kan Donald Trump zijn tegenstander zo lang mogelijk uit het Witte Huis houden?
Allereerst probeert hij dat op magische wijze, door zijn aanhang op te zwepen met schokkende beweringen. Allemaal variaties op de bezwering dat hij de eigenlijke winnaar is en Biden de zwendelende verliezer. Door dit vele malen daags te herhalen laat hij zijn miljoenenaanhang popelen om hem recht te doen.
De meeste leiders van de Republikeinen ondersteunen deze propaganda zwijgend. Minstens tot 6 januari. Op die dag bepalen de uiterst belangrijke verkiezingen in de staat Georgia of hun partij de baas blijft in de Senaat.
Verliezen zij in Georgia, dan drijft dit kat Trump verder in het nauw en stuwt dit zijn angst en waanzin nog opwaarts.
De officier van Justitie van het district Manhattan, Cyrus R. Vance jr., verheugt zich op de dag dat Trump niet langer de presidentiële bescherming geniet die hij nu nog heeft. Hij wacht hem grijnzend op. Hij heeft Trump al twee jaar geleden gedagvaard wegens misdadig financieel gedrag, dat toen nog door de beschuldigde, als president, kon worden geblokkeerd. Dat weten niet alleen de lezers van de New York Times en dus dreigt er nu voor Trump wel degelijk de schande van een veroordeling en mogelijk zelfs gevangenisstraf.
30 processen
Er wachten hem dan ongeveer 30 processen vanwege bank- en verzekeringsfraude, belastingontduiking en waarschijnlijk ook van verkrachte vrouwen, terwijl zijn schuldeisers hem op de hielen zitten en bedragen in de orde van een miljard dollar van hem willen zien. Ook het Mueller-onderzoek over Trumps samenwerking met Rusland kan weer de kop opsteken. Dit vooruitzicht maakt Trump nu nog onberekenbaarder dan iemand die gewoon niet tegen zijn verlies kan.
Vertrouwend op de enorme macht die hij in deze laatste weken nog altijd heeft, zou Trump opnieuw zijn toevlucht kunnen nemen tot de National Emergenies Act van 1976, die een president in staat stelt de noodtoestand uit te roepen die hem de gewenste bevoegdheden geeft. Trump heeft dat al eerder gedaan, toen hij zich op deze manier de macht gaf om een greep uit het defensiebudget te doen voor de bouw van zijn muur langs de zuidgrens. Hij heeft dat gedaan met een beroep op de nationale veiligheid, die volgens hem in gevaar was. Nu zou hij het kunnen doen in de aanloop naar de twintigste januari, de onverbiddelijke dag van de installatie van Biden.
Door het gebruik van de noodwet kan hij enkele dagen een extreme spanning oproepen, waardoor gewelddadigheden kunnen losbarsten. Dat geweld kan hij vervolgens ook weer in naam van de nationale veiligheid gebruiken voor een nieuwe greep naar de noodwet. Bijvoorbeeld om de transitieprocedure te blokkeren. Uiteindelijk zou het hooggerechtshof, bolwerk van Trump, het gebruik van de noodwet moeten rechtvaardigen. Maar als het zover zou komen zal ook het hooggerechtshof daarvoor niet genoeg argumenten kunnen vinden. Het kwaad is dan inmiddels wel geschied: de tegenstellingen tussen rood en blauw worden steeds moeilijker overbrugbaar.
Zakenimperium
Er is in de moderne geschiedenis geen politicus met wie Trump zoveel gemeen heeft als de Italiaanse ex-premier Berlusconi. Rechts, populistisch en macho. Lonkend naar racisten en fascisten. Poetinvrienden. Berlusconi bestuurde Italië als een zakenimperium, precies zoals Trump dat met de VS heeft gedaan. Enig verschil is, dat Berlusconi een vriendelijker karakter had en heel goed kon zingen.
Berlusconi wist zijn veroordeling wegens seksueel misbruik van een minderjarige meisje en omkoping, tot zeven jaar gevangenisstraf, nog terug te draaien tot een taakstraf. Zijn politieke macht had hij uiteindelijk moeten opgeven toen hij uit de senaat werd gestemd om zijn veroordeling wegens belastingontduiking. Maar dat nadat Berlusconi drie maal regeringsleider is geweest.
Geen taakstraf
Zal Trump er in 2024 erin slagen om de regeringsmacht terug te winnen, net als de Italiaan in 2001 en 2008? Hoezeer Trump ook op Berlusconi lijkt, zo maffioos als Italië is Amerika niet. Het is waar dat er in Italië sinds Berlusconi een sterk populisme heerst, met de Vijf Sterrenbeweging en de uiterst rechtse Salvini. Maar Italië heeft geen partij die zo sterk is als de democratische in Amerika en de rechterlijke en ambtelijke macht staan daar, ondanks vier jaar Trump, toch sterker overeind. Trump zal er niet met een taakstraf van af komen.
Op de ranglijst van corrupte landen van Transparency International staat de VS een stuk hoger dan Italië (plaats 22 resp. 52). De officier van justitie in Manhattan laat zich niet omkopen en de kritische media zullen niet zwijgen over Trumps frauduleuze levenswandel.
Ook in 2024 zal de leugenaar niet terugkeren als president.
Maar zeker in de aanloop naar zijn val zal hij, al dan niet met noodwet, door wraakzuchtige complottheorieën de democratie nog gevaarlijk ondermijnen.
Roel van Duijn, 17/11/2020
Waardeer dit commentaar!
Als je dit commentaar waardeert en dat wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Met een grotere bijdrage steun je ons nog veel meer. Zo help je een onafhankelijk medium met een eigen geluid zich verder te ontwikkelen.